Luisterversie
Volgt nog
Toelichting
Diverse vertalingen laten verschillende instrumenten zien. Ik heb een enigszins pragmatische keuze gemaakt en me daarin laten leiden door ritme en lengte van de regels. Met het orgel (berijming 1773) wordt zeer waarschijnlijk de fluit bedoeld, waarbij we moeten denken aan een panfluit die het uiterlijk heeft van een orgelfrontje. Zoekend naar een Rijssense vertaling van tamboerijn bedacht ik dat rinkeltrom (reenkeltromme) een goede mogelijkheid is. Tot mijn verrassing blijkt dit woord inderdaad te bestaan. “Loat (…) zik de reenkeltromme ruern” moet gelezen worden als: “Laat de tamboerijn van zich horen”, hoewel hierin ook iets klinkt van: “de trom roeren”. Het is in ieder geval een rinkelende zin geworden, terwijl de zin er boven een duidelijk zachtere klank heeft vanwege “hoarpe” en “huern”. Met “ràej” wordt de reidans bedoeld. In de achterliggende weken heb ik heel wat geknutseld aan deze psalm…
Hieronder volgt de toelichting (in het Rijssens dialect) dat ik gaf op deze psalm tijdens de zangavond (zangoawnd) op 7 maart 2024 in de Schildkerk in Rijssen:
“Ik wol gearne n poar dinge veteln oawer psalm 150. Psalm 150 is nen lofzaank woerin nogal vùlle meziekinstrumeantn wort eneumd. Ik hebb de meeste instrumeantn wal eneumd in dissen psalm en de volgorde n betje loatn ofhangn van de lengte van de reegels en de zangwieze, zoo a-j dàt wal vaaker zeet in ne beriemege. Iej mangt gerus weetn dà-k dr n zetje met an t knoojn zinn ewès, want t mut allmoale mer net passen.
Non zeent tr mueglek leu dee deankt: woer is t ùrgel ebleewn? In de oole Statenvertaling wort t ùrgel wal eneumd en ook in de beriemege van 1773. Mer in niejere beriemingn veenn iej niks oawer n ùrgel en ook in de Herziene Statenvertaling wort et ùrgel neet mear eneumd. Want dàt urgel, doar zi-w oonderwiel wal achter ekùmn, klopt gewoon neet; doar wort ne fluejte met bedoold en t konwean dà-j doarbiej munn deankn an ne panfluejte; ne panfluejte lik trouwns wal n betje op n klean ùrgelke.
Wat ook opvaalt is dàt in de Oole Statenvertaling niks wort ezeg oawer nen raejdaans (of nen raej), mer t steet tr wal gewoon. In de Herziene Statenvertaling wort den raejdaans wál eneumd. Iej weet wal, dan gungn de vrouwleu of de jonge meaks in ne lange riege daansen, hen ende wier, met kleane trumkes in de haane met van dee belkes dr an. Viej nuemt dàt tamboerijnen. Ik was op zeuk noar n mooj Riessens woord en toew mos ik deankn an ne “reenkltromme” en dàt woord gebroek ik dan ook.
Iej kuent an dissen psalm zeen dàt de muziek zik opbouwt; eers is t nog zachjes: ne zachte lier, ne hoarpe en fluejte; doarnoa begeent te reenkeln: de reenkeltromme ruert zik en in t lessen goat alle registers lùs: simbels priest met skelle klaank! En dan: Alns wat oam hef, brengt Um daank… Mer t begeent met de bazuune. Met de bazuune wort hier de ramshoorn bedoold, de sjofar, den duur nen priester wùr ebloazen, op de Groote Verzoendag bevuubeeld. t Was een sinjaal umm de leu biej mekoar te roopm. Deank mer an oonze koarkklokn. Mer ’t was gelieke ook nen oproop umme God in gedachen te hooln.
A-j good least ku-j zeen dàt et zingn van nen lofzaank n gebod is! Dr steet: priest! Priest de HEARE! t Is een gebod, want God weet wal wat Hee dut en wo good et vuur oons is umm de lofzaank te zingn. Duur dàt te doon goa-j wier noar boawn kiekn! Deank mer an Paulus en Silas in de gevangenisse in Filippi, met de veute in t blok; miln in n nach. Zee zungn … de loofzaank!
Ik zol nog mear oawr dissen psalm kùnn zegn, mer hier wol ik t biej loatn. Loa-w non met mekoar psalm 150 goan zingn!”